Czy cudzoziemiec może nabyć nieruchomość w Polsce?

Wielokrotnie kierowane były do mnie pytania, czy osoba nie posiadająca obywatelstwa polskiego może kupić nieruchomość w Polsce? Czy ma znaczenie jakiego rodzaju jest to nieruchomość? Jakie dokumenty należy złożyć i jakie warunki spełnić oraz czy procedura z tym związana jest długa i kosztowna?

Na te wszystkie pytania postaram się udzielić odpowiedzi w tym artykule.

Ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców

Wszystkie zagadnienia związane z możliwością zakupu nieruchomości na terenie Polski przez osobę nie posiadającą obywatelstwa polskiego uregulowane zostały w ustawie o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Zaczynając więc od kwestii podstawowej, zgodnie z ww. ustawą za cudzoziemca uważana jest:

1. osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego
2. osoba prawna mająca siedzibę za granicą
3. nieposiadająca osobowości prawnej spółka osób wymienionych w pkt 1 lub 2, mająca siedzibę za granicą, utworzona zgodnie z ustawodawstwem państw obcych;
4. osoba prawna i spółka handlowa nieposiadająca osobowości prawnej mająca siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, kontrolowana bezpośrednio lub pośrednio przez osoby lub spółki wymienione w pkt 1, 2 i 3.

Co do zasady prawo polskie zezwala na zakup nieruchomości lub nabycie prawa użytkowania wieczystego w Polsce przez cudzoziemców pod warunkiem uzyskania przez nich zezwolenia od ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Jak w przypadku każdej zasady, od tej też są wyjątki.

Uzyskania zezwolenia nie wymaga:

• nabycie samodzielnego lokalu mieszkalnego w rozumieniu ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali;
• nabycie samodzielnego lokalu użytkowego o przeznaczeniu garażowym lub udziału w takim lokalu, jeżeli jest to związane z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych nabywcy lub właściciela nieruchomości lub samodzielnego lokalu mieszkalnego;
• nabycie nieruchomości przez cudzoziemca zamieszkującego w Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej 5 lat od udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;
• nabycie przez cudzoziemca będącego małżonkiem obywatela polskiego i zamieszkującego w Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej 2 lata od udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej nieruchomości, które w wyniku nabycia stanowić będą wspólność ustawową małżonków;
• nabycie przez cudzoziemca nieruchomości, jeżeli w dniu nabycia jest uprawniony do dziedziczenia ustawowego po zbywcy nieruchomości, a zbywca nieruchomości jest jej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem co najmniej 5 lat;
• nabycie nieruchomości przez osobę prawną i spółkę handlową nieposiadającą osobowości prawnej mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, kontrolowaną bezpośrednio lub pośrednio przez osoby lub podmiot uznany za cudzoziemca, na jej cele statutowe; nieruchomości niezabudowanych, których łączna powierzchnia w całym kraju nie przekracza 0,4 ha na obszarze miast;
• nabycie nieruchomości przez cudzoziemca, będącego bankiem i jednocześnie wierzycielem hipotecznym, w trybie przejęcia nieruchomości na własność w wyniku bezskutecznej licytacji w postępowaniu egzekucyjnym;
• nabycie lub objęcie przez bank będący osobą prawną (cudzoziemcem) akcji lub udziałów w spółce handlowej z siedzibą na terytorium RP, w związku z dochodzeniem przez ten bank roszczeń wynikających z dokonanych czynności bankowych.

Zezwolenie na nabycie nieruchomości

Ww. zwolnień nie stosuje się jednak do nieruchomości położonych w strefie nadgranicznej oraz gruntów rolnych o powierzchni przekraczającej 1 ha. Jak już wspomniałam we wszystkich innych przypadkach cudzoziemiec musi uzyskać zezwolenie na nabycie nieruchomości. Zezwolenie wydawane jest przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, jeżeli nie zostanie złożony sprzeciw przez Ministra Obrony Narodowej lub ministra właściwego do spraw rozwoju wsi (w przypadku nieruchomości rolnych).

Zezwolenie może zostać wydane jedynie, w przypadku gdy nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowia społeczeństwa oraz pod warunkiem, że cudzoziemiec wykaże, że zachodzą okoliczności potwierdzające jego więzi z Rzecząpospolitą Polską. Okolicznościami potwierdzającymi więzi cudzoziemca z Rzecząpospolitą Polską mogą być np:

1) posiadanie polskiej narodowości lub polskiego pochodzenia;
2) zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej;
3) posiadanie zezwolenia na pobyt,
4) wykonywanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności gospodarczej lub rolniczej, zgodnie z przepisami prawa polskiego.

We wniosku o wydanie zezwolenia należy wskazać:

• oznaczenie wnioskodawcy i jego statusu prawnego;
• oznaczenie nabywanej nieruchomości;
• oznaczenie zbywcy;
• określenie formy prawnej nabycia nieruchomości;
• informację o celu i możliwości nabycia nieruchomości; oraz
• załączyć dokumenty potwierdzające okoliczności wskazane we wniosku oraz fakt posiadania więzi z RP a także inne dokumenty umożliwiające ustalenie prawidłowości nabycia nieruchomości.

Złożenie wniosku wiąże się z obowiązkiem uiszczenia opłaty skarbowej za zezwolenie w kwocie 1570 zł. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej należy przedłożyć wraz z wnioskiem.