fbpx
Menu Zamknij

Sprawy spadkowe na odległość

Jedno z najczęstszych pytań osób zamieszkujących stale za granicą, kierowanych do kancelarii, dotyczy tego, czy mają oni możliwość jakiegokolwiek udziału, tudzież wpływu na postępowania spadkowe prowadzone po ich krewnych, mimo nieobecności w kraju. Okazuje się, iż nadal wielkie zdziwienie budzi fakt, iż pomimo nieobecności w kraju możliwe jest nie tylko czynne branie udziału w postępowaniu spadkowym w Polsce, ale również jego inicjowanie.

Adwokat od spraw spadkowych

Ustanawiając w Polsce pełnomocnika możemy bowiem zarówno brać czynny udział we wszczętym już przez innych spadkobierców postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku, składać oświadczenia, podnosić zarzuty, wnosić o przeprowadzenie dowodów na poszczególne okoliczności, ale również złożyć wniosek inicjujący postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po danej osobie. Wbrew często spotykanemu przekonaniu, do wszczęcia postępowania o stwierdzenie nabycia spadku nie jest potrzebna zgoda pozostałych spadkobierców, zatem fakt, iż przykładowo pozostali krewni (z różnych subiektywnych przyczyn) sprzeciwiają się temu, by przeprowadzone zostało postępowanie regulujące kwestie spadkowe po danym spadkodawcy, nie wpływa w żaden sposób na rzeczywistą możliwość przeprowadzenia takiego postępowania. Wszczynając takie postępowanie istotne jest bowiem jedynie, aby działający w naszym imieniu pełnomocnik procesowy wskazał te osoby z imienia, nazwiska oraz adresu zamieszkania oraz załączył do wniosku składanego do sądu odpowiednią ilość odpisów dla pozostałych uczestników postępowania. Sąd otrzymując złożony w naszym imieniu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, wskazujący poza osobą wnioskodawcy również innych uczestników postępowania, zawiadamia ich o toczącej się sprawie, terminach rozpraw oraz przesyła ewentualne pisma procesowe składane w sprawie. Sąd spadku wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy, na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi. Jednakże bierna postawa pozostałych uczestników, tudzież odmowa stawiennictwa na wyznaczonych terminach rozpraw, w żaden sposób nie wpływa na możliwość przeprowadzenia wszczętego przez nas postępowania.

Sprawa o stwierdzenie nabycia spadku

Sprawy spadkowe

Co więcej sąd rozpoznający sprawę o stwierdzenie nabycia spadku nie jest związany nie tylko spisem spadkobierców, wskazanym we wniosku lub potwierdzonym przez pozostałych uczestników, ale także podstawą spadkobrania. Oznacza to, iż mimo złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku przez określone osoby jako spadkobierców ustawowych, sąd może stwierdzić nabycie spadku przez zupełnie inne osoby, na podstawie testamentu lub odwrotnie, to jest w przypadku stwierdzenia, iż testament, na podstawie którego wnioskodawca żąda stwierdzenia nabycia spadku, nie został sporządzony w sposób prawidłowy (obarczony jest wadą nieważności) lub został skutecznie odwołany, w takim przypadku sąd stwierdzi nabycie spadku zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego, a nie przedłożonego wraz z wnioskiem testamentu. Sąd spadku zobowiązany jest do działania z urzędu w przedmiocie stwierdzenia, kto jest spadkobiercą i na jakiej podstawie. Dlatego, w przypadku, gdy sąd spadku poweźmie jakąkolwiek informację wskazującą, że orzeczenie powinno być innej treści, niż treść wniosku – zobowiązany jest do przeprowadzenia z urzędu wszelkich dostępnych dowodów, celem ustalenia stanu faktycznego. Zdarza się bowiem, iż w trakcie pozornie prostego postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, w oparciu o dziedziczenie ustawowe, na jaw wychodzi, iż spadkodawca pozostawił spisany odręcznie testament holograficzny lub tuż przed śmiercią sporządził testament ustny. Natomiast jeżeli w toku postępowania okaże się, że spadkodawca sporządził testament własnoręczny, który zaginął lub został zniszczony, sąd spadku ustala fakt sporządzenia tego testamentu w prawem przewidzianej formie oraz jego treść na podstawie wszelkich dostępnych środków dowodowych. Ustalenia dokonane na skutek przeprowadzenia postępowania dowodowego stanowią z kolei podstawę rozstrzygnięcia sądu w zakresie stwierdzenia, kto i na jakiej podstawie nabył spadek po spadkodawcy, w którego sprawie toczy się postępowanie.

Sprawy spadkowe – niezbędne dokumenty

Dokumentem niezbędnym do przedłożenia sądowi, w związku ze wszczęciem postępowania, jest przede wszystkim odpis aktu zgonu spadkodawcy, po którym ma zostać stwierdzone nabycie spadku. Z kolei dowodem stosunku małżeństwa lub pokrewieństwa ze spadkodawcą w przypadku dziedziczenia z ustawy jest dokument z akt stanu cywilnego. Uzyskanie odpisów aktów stanu cywilnego, podobnie jak wszczęcie i prowadzenie postępowania, możliwe jest bez konieczności osobistego udawania się do urzędu, tj. poprzez pełnomocnika, który w naszym imieniu wystąpić może o wydanie zarówno odpisu aktu zgonu, jak również odpisów aktów urodzenia lub małżeństwa wszystkich uczestników postępowania.

Obowiązkową czynnością podczas postępowania o stwierdzenie nabycia spadku jest odebranie przez sąd tak zwanego zapewnienia spadkowego:

– o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi;
– o testamentach spadkodawcy.

Pełnomocnik od spraw spadkowych

Pełnomocnik od spraw spadkowych

Zapewnienie spadkowe musi być złożone osobiście, co oznacza, iż niedopuszczalne jest skuteczne złożenie zapewnienia przez pełnomocnika ani na piśmie, ani ustnie. Powstaje zatem pytanie, co w przypadku, gdy spadkobiercy zamieszkujący w kraju odmawiają uczestnictwa w postępowaniu, a tym samym nie składają zapewnienia spadkowego, które niezbędne jest do wydania przez sąd postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku, bądź gdy wszyscy potencjalni spadkobiercy zamieszkują za granicą? Czy oznacza to konieczność przyjazdu do kraju spadkobiercy zainteresowanego przeprowadzeniem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku? Okazuje się, iż również w tym przypadku osobista obecność w kraju nie jest niezbędna. Reprezentujący nas pełnomocnik może bowiem w takiej sytuacji złożyć wniosek o zwrócenie się przez sąd do konsula generalnego Rzeczypospolitej Polskiej o odebranie w trybie pomocy prawnej zapewnienia spadkowego w konsulacie najbliższym naszego aktualnego miejsca zamieszkania za granicą. W przypadku natomiast, gdy jedyną osobą skłonną do złożenia zapewnienia spadkowego jest osoba nie posiadająca obywatelstwa polskiego, odebranie od niej zapewnienia odbywa się poprzez zwrócenie się przez polski sąd spadku do sądu zagranicznego o odebranie w trybie pomocy wspomnianego wyżej zapewnienia spadkowego.

Umów konsultację